Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Discussieer mee over de wereld van het grootschalig elektriciteitsnet en alles wat daarmee te maken heeft
Walker
middenspanning
Berichten: 21
Lid geworden op: 22 okt 2018 21:40
Dichtstbijzijnde trafo: Soest 2

Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door Walker » 16 jan 2023 21:15

https://www.ad.nl/dordrecht/nieuwe-hoog ... d~a1230e6f

Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch: ‘Dordrecht is al overbelast gebied’

De nieuwe hoogspanningsleiding die netbeheerder TenneT vanaf 2027 wil aanleggen naar Geertruidenberg maakt de tongen los. Die gaat straks misschien over nationaal park De Biesbosch en dat zou betekenen dat daar masten komen. ,,Dordrecht is al een overbelast gebied.”
De rest van het artikel zit achter de betaalmuur. Maar is dit nieuwe tracé al bekend?

Aart Rietveld
middenspanning
Berichten: 23
Lid geworden op: 27 jun 2021 20:22
Dichtstbijzijnde trafo: Sassenheim

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door Aart Rietveld » 16 jan 2023 22:12

Een tweede link van het AD zit niet achter de betaalmuur en geeft wat meer informatie:

https://www.ad.nl/dordrecht/hoogspannin ... ~a18578d5/

PJK
380 kV
Berichten: 761
Lid geworden op: 31 mei 2019 17:18
Dichtstbijzijnde trafo: ‘s-Graveland 150kV

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door PJK » 16 jan 2023 22:14

Over het tracé is nog niet besloten.
Dat de plannen er zijn, is wel al bekend.

https://www.hoogspanningsforum.com/view ... =11&t=1942

En hier de projectpagina bij RVO:

https://www.rvo.nl/onderwerpen/bureau-e ... crayestein

Gebruikersavatar
ktf
110 kV
Berichten: 132
Lid geworden op: 04 feb 2020 19:47
Dichtstbijzijnde trafo: Bergen op Zoom

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door ktf » 20 jan 2023 19:56

Ik zit net de frontpage te lezen over dit project, en gezien dat het bestaande tracé vrij extreem is qua kruisingen, vraag ik me af of Tennet misschien hetzelfde gaat doen als ze nu plannen bij de Elbe. Ze gaan daar met een tunnelboormachine aan de slag. Zie https://www.youtube.com/watch?v=-hwuPgkGC04

Die tunnel is voor 2 gelijkstroomverbindingen van 525kV. Hij wordt 5.2km lang, daarmee pak je de Beneden Merwede, de Nieuwe Merwede en de bebouwing aan de noordzijde van de Beneden Merwede tegelijkertijd :mrgreen:

Gebruikersavatar
Hans
Site Admin + actief in het mainsite team
Berichten: 3824
Lid geworden op: 03 dec 2011 20:49
Dichtstbijzijnde trafo: Veenoord 110/10 kV

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door Hans » 21 jan 2023 16:45

Die HVDC-oplossing is zeker interessant, maar toch denk ik niet dat we die zullen zien op de bewuste plek.

Wanneer we kijken naar de mogelijkheden om eenvoudigweg 2500 MVA extra, redundante capaciteit te creëren tussen Krimpen, Crayestein en Geertruidenberg, dan blijkt elke aanpak weer tegen andere problemen aan te lopen. Er was geen ruimte op de voorpagina om in te gaan op de reden waarom een luchtlijn het meest waarschijnlijk is, maar daar hebben we dan ook het forum voor. :engel:

HVDC is vrij duur voor korte lengtes. 525 kV DC voor dertig kilometer vereist ook twee grote converterhallen en hoewel overal distridozen en datacenters groeien blijft het lastig om voor zulke complexen een plek te vinden in de buurt van de beide trafostations. Verder is HVDC minder bedrijfszeker dan een AC-luchtlijn. AC stuurt zichzelf via natuurkunde (impedantie en spanningsval) en vereist naast een verbinding weinig anders dan een paar schakelvelden. Tussen Krimpen en Geertruidenberg is de bestaande verbinding de enige brug tussen twee joekels van netblokken, waarbij de volgende pas tussen Nijmegen en Roermond te vinden is. Dat maakt de verbinding tussen Geertruidenberg en Krimpen een behoorlijk kritisch ding waarbij robuustheid echt belangrijk is. Om N-1 problemen te voorkomen rond 2030 zal ook een DC-verbinding dan twee circuits moeten bevatten, zodat je dan 5 GW aan HVDC moet aanleggen. Dat zijn geen kleine converterhallen.

Een volledige AC-grondkabel is teveel lengte. Er is maximaal 20 kilometer kabel te vergeven in het 380 kV koppelnet van nederland, en die lengte is al vrijwel helemaal in gebruik. Misschien kan je er tien bij doen zonder de netstabiliteit echt geweld aan te doen, maar nog eens dertig is te veel. Dat is niet wenselijk m.b.t. de netstabiliteit, reparatietijden, netverliezen en kosten. En zelfs als men het ondanks dat alles toch zou doen, dan overschrijdt je je maximum kabellengte met zoveel extra kilometers dat je al helemaal niet meer ergens anders, waar het wellicht straks ook hard nodig is, ook nog een kabeldeel kan aanleggen.

Een vervangende viercircuitlijn op het bestaande tracé, waarmee inpassingsvraagstukken worden voorkomen, mag netstrategisch niet. Er mogen in de landelijke ringvorm geen nieuwe verbindingen worden gebouwd met drie of meer koppelnetcircuits in één mastpositie. Ombouw geeft bovendien een zeer lange periode VNB op de bestaande verbinding die nu al moeilijk kan worden gemist.

Out of the box is ook wel eens een mailtje binnengekomen over een ander project waarin bij een opwaardering van 2,5 KA naar 4 kA werd voorgesteld om gewoon de netspanning te verhogen. Vervang 380 kV door een verbinding met 750 kV en dan kan je met één zo'n verbinding wel naar twee circuits van 4000 MVA per stuk zonder dat je boven die belangrijke bovengrens van 4 kA uit komt. Bestaande breakers, trafo's en scheiders voor 750 kVa kunnen dan gewoon off the shelf worden ingepast.
Ook die gedachte gaat aan twee dingen voorbij. Ten eerste moet dan alsnog een nieuwe verbinding worden geplaatst die niet op de plek van de bestaande kan komen vanwege hetzelfde VNB-vraagstuk als bij het viercircuitscenario. Ten tweede is een rating van meer dan 2635 MVA voor een verbinding niet gewenst vanwege het enorme effect bij een storing. Als een verbinding van die zwaarte uitvalt terwijl hij juist net stevig belast wordt, dan is het risico levensgroot dat je er een systeemsplit mee veroorzaakt. Om die reden is het beter om grote vermogens over meerdere verbindingen tegelijk door een vermaasd net te transporteren dan om een enkelvoudige, extra zware verbinding aan te leggen.

Wat blijft dan nog over? Een nieuwe 380 kV tweecircuitlijn buiten de valafstand van de bestaande verbinding, waarin mogelijk beperkt ruimte is voor kabeldelen (Sliedrecht, en Hollandsch Diep kruisen, wellicht west van de Biesbosch) en waar verder toch echt een bovengrondse corridor voor moet worden gezocht.

Eén ding is zeker, het zal niet meevallen allemaal. :wtvnnks: :hamer:
Halfverankering is net als Volbeat: het kan altijd

Gebruikersavatar
ktf
110 kV
Berichten: 132
Lid geworden op: 04 feb 2020 19:47
Dichtstbijzijnde trafo: Bergen op Zoom

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door ktf » 21 jan 2023 16:52

Hans schreef:
21 jan 2023 16:45
Die HVDC-oplossing is zeker interessant, maar toch denk ik niet dat we die zullen zien op de bewuste plek.
Ik bedoelde eigenlijk niet dat daar HVDC zou moeten worden toegepast, maar dat de AC door zo'n tunnel wordt getrokken.
Misschien kan je er tien bij doen zonder de netstabiliteit echt geweld aan te doen, maar nog eens dertig is te veel. Dat is niet wenselijk m.b.t. de netstabiliteit, reparatietijden, netverliezen en kosten. En zelfs als men het ondanks dat alles toch zou doen, dan overschrijdt je je maximum kabellengte met zoveel extra kilometers dat je al helemaal niet meer ergens anders, waar het wellicht straks ook hard nodig is, ook nog een kabeldeel kan aanleggen.
Alleen heb je dus bij zo'n tunnel dat je er wél gewoon bij kan om reparaties uit te voeren. Allicht denk ik er dan nog te makkelijk over, maar een betonnen tunnel waarin kabels vrij gelegd kunnen worden is natuurlijk wel wat anders dan een mantelbuis waar een kabel doorheen getrokken wordt.

edit: in feite hetzelfde idee als de London Power Tunnels

Gebruikersavatar
Hans
Site Admin + actief in het mainsite team
Berichten: 3824
Lid geworden op: 03 dec 2011 20:49
Dichtstbijzijnde trafo: Veenoord 110/10 kV

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door Hans » 21 jan 2023 17:45

Tunnels voor AC. We hebben er in België ook eentje in de Stevinverbinding, daar hadden we een aantal jaar geleden zelfs het voorrecht om met een handvol geïnteresseerden achter deze site te mogen kijken voor ie in dienst ging. 8-) Verschil is dat die tunnel 150 meter was, en dat is wat anders dan kilometerslang boren door de slappe Hollandse bodem. Ik denk dat gangbare gestuurde boringen eigenlijk ook wel soelaas bieden.

Het is altijd gevaarlijk om iets te schetsen, maar wanneer we de netkaart pakken en gewoon eens wat mogelijkheden aftasten blijkt dat het toch wel binnen the realm of plausibility kan om een verbinding aan te leggen die Crayestein meepakt.

Dikkeduim-alarm AAN: gewoon wat mogelijkheden aftastend krijg je zoiets als dit.
Nieuw 380 kV Krimpen - Crayestein - Geertruidenberg indicatieve schets uit den dikke duim.jpg
Nieuw 380 kV Krimpen - Crayestein - Geertruidenberg indicatieve schets uit den dikke duim.jpg (91.87 KiB) 2008 keer bekeken

Bovengronds vertrek op Krimpen, en zo snel mogelijk buiten de valafstand van Krimpen - Crayestein Bestaand komen, dat geeft geen nieuwe doorsnijdingen. De Lek moet bovengronds worden gekruist omdat op twee plekken verderop in het tracé een grondkabel harder nodig is. Lekkerkerk III kan dan met masthoogtes gelijk aan Lekkerkerk II gedaan worden, rond 116 meter. Daarna hebben we een probleem en dat heet Kinderdijk. Daar staat werelderfgoed en ik heb het vermoeden dat het niet gewaardeerd wordt om daar met 380 kV doorheen te bolderen, zodat zuid van de Lek moet worden afgebogen naar het zuidoosten, terug naar de omgeving van de bestaande lijn. Vlak voor de lintbebouwing van Oud Alblas wordt dan ondergronds gedoken zodat er geen doorkruising van het dorpje nodig is. Die kabel is 6,5 kilometer en neemt meteen de doorkruising van Sliedrecht en de Dordt voor zijn rekening, voordat hij weer opduikt op het terrein van Crayestein.

Vertrek van Crayestein kan bovengronds, door het bos langs de golfbaan en net buiten de valafstand van de bestaande lijn naar Simonshaven. Bij de Kooikilpolder wijken de beiden verbindingen uiteen en dan is er nog een kilometer of twee echt nieuw tracé nodig tot aan het Zuidplaatje. Daar duikt hij dan ondergronds om het Hollands Diep te kruisen met 4,5 kilometer kabellengte. Aan de zuidoever duikt hij weer op bij Lage Zwaluwe om zo snel mogelijk naar het tracé van de bestaande lijn tussen Geertruidenberg en Rilland te lopen. De laatste kilometers naar Geertruidenberg kunnen dan net buiten het valbereik van die verbinding in de pas worden afgelegd.

Zo'n tracé levert maar drie kilometer echt nieuwe doorsnijding op, het vraagt 11 kilometer grondkabel en de vereisten rond de valafstand worden gerespecteerd.

Uiteraard kan er ook aan de oostzijde van de Biesbosch worden gebouwd door bijvoorbeeld tussen Crayestein en mastpositie 54 van de bestaande lijn juist het kabeldeel te leggen en daarna bovengronds parallel met de bestaande lijn Geertruidenberg te naderen. Er is dan geen meter nieuwe doorsnijding nodig, maar de nadering van Geertruidenberg zelf wordt dan wel proppen. Ik zou ik dat geval ook zeker niet uitsluiten dat de Biesboschlijn (die oude 150 kV-interconnectie van weleer die nu als een relict de Biesbosch in steekt voor wat waterpompen) wordt geamoveerd om ruimte te maken bij Geertruidenberg en ook om kilometers uit te ruilen, waarbij tevens de natuurbevordering zal worden aangehaald.

In 2024 komt er pas een eerste indicatie van waar de tracézoekgebieden terechtkomen. We kunnen dus nog geruime tijd indicatief kladderen op de netkaart en er zonder consequenties over babbelen. Een beetje sparren mag immers altijd. :voldaan:
Halfverankering is net als Volbeat: het kan altijd

Gebruikersavatar
ktf
110 kV
Berichten: 132
Lid geworden op: 04 feb 2020 19:47
Dichtstbijzijnde trafo: Bergen op Zoom

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door ktf » 21 jan 2023 18:16

Als ik zo naar dat geschetste traject kijk, vraag ik me af of het ook geen optie zou zijn een nieuw 380kV station bij Moerdijk op te tuigen. Er ligt al 380kV tussen Moerdijk en Geertruidenberg en er wordt al lange tijd gewerkt aan een tweede 380kV verbinding tussen die twee. Er zijn daar al twee bruggen voor verkeer en spoor, dus je zou denken dat een aantal hoogspanningsmasten in het water voor de scheepvaart geen onoverkomelijk probleem vormen. Bij Moerdijk is ook veel elektrificatie te verwachten in de toekomst.

PJK
380 kV
Berichten: 761
Lid geworden op: 31 mei 2019 17:18
Dichtstbijzijnde trafo: ‘s-Graveland 150kV

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door PJK » 21 jan 2023 18:53

Een paar dingen wil ik even benoemen:

- In Hans zijn gedachtenspinsel langs Lage Zwaluwe moet je ook rekening houden met Rilland-Tilburg waar het tracé al van vast ligt. Een derde verbinding daar lijkt me niet zo waarschijnlijk…

- Het nieuwe station Kijkuit bij Bergen op Zoom (volgens de laatst aangewezen locatie trouwens logischer De Pals te noemen) is echt gigantisch veel groter ingetekend dan nodig om Tholen en Schouwen Duiveland te voeden. Voor alleen die 150kV-koppeling had een constructie als het ‘oude’ Boxmeer toch ook wel voldaan. In de laatste tekeningen is met reserve-380kV velden al genoeg extra plek gereserveerd om ook vanaf daar een verbinding naar Simonshaven of Crayestein mogelijk te maken. Maar voordat dat allemaal klaar is, zou deze nieuwe verbinding dus eigenlijk al moeten staan.

Al met al, kijkend op de kaart… vervang je de 150kV naar Biesbosch door 380kV, dan ben je al over de helft om tot Crayestein te komen.

Het viel me ook op dag in de ene projectbeschrijving het ging om “Geertruidenberg naar Krimpen, eventueel via Crayestein” en in een andere “Geertruidenberg naar Krimpen of Crayestein. Ik weet niet meer welke de meest recente was.

En over Moerdijk: dat 380kV-station zal er ook wel komen. Al was het maar om in de extra vraag op het industrieterrein daar te voorzien.

Gebruikersavatar
Tom
380 kV
Berichten: 2673
Lid geworden op: 24 dec 2012 16:46
Dichtstbijzijnde trafo: Lochem

Re: Nieuwe hoogspanningsleiding mogelijk over de Biesbosch

Bericht door Tom » 21 jan 2023 19:49

Interessant tracé zoals Hans voorstelt. Ik denk zelf dat Oud-Alblas met wat hoge masten en wat compensatie wel te passeren is. Dan zou je langer bovengronds kunnen blijven en als je ook ten noorden van de A15 blijft, is er maar een klein stukje kabel daar nodig. Vanaf Crayestein kun je twee kanten op. Als je Hans zijn voorstel volgt denk ik dat dit goed te doen is, al zou ik wel langer bundelen met de bestaande lijn en vervolgens pas bij de A16 naar het zuiden afbuigen, hiermee wordt doorsnijding van de Dordse Biesbosch vermeden. Dan kun je zoals PJK aangeeft eventueel bij een Moerdijk 380 kV uitkomen. Ik vraag me af of dat nodig is omdat na Zuid-West Oost de 150kV-verbindingen behoorlijk veel meer capaciteit krijgen. Daarna moet je inderdaad oostwaarts naar Geertruidenberg. De regio daar confronteren met weer een nieuwe lijn zal een uitdaging worden. Als er geen Moerdijk 380 kV komt, dan is het tracé puur voor een verbinding tussen Crayestein en Krimpen een (te) lange omweg, dat is geen gering nadeel.

Dan het oostelijke tracé, ik zie niet gebeuren dat het oude 150kV-tracé te gebruiken is vanwege natuurgebieden. Dus bundelen met de bestaande 380 kV. Bij de hoekmast 54 zou het nieuwe traçe kunnen uitkomen via een grondkabel of bovengrondse kruising van de Merwede. Het bundelen met bestaande 380 kV zal ook een uitdaging zijn, want dit tracé staat ook al deels in de natuur. Misschien is er na het verdwijnen van de Amercentrale wel aardig wat ruimte om vanuit de oostkant in te lussen in GT380 :) .

Plaats reactie