Die HVDC-oplossing is zeker interessant, maar toch denk ik niet dat we die zullen zien op de bewuste plek.
Wanneer we kijken naar de mogelijkheden om eenvoudigweg 2500 MVA extra, redundante capaciteit te creëren tussen Krimpen, Crayestein en Geertruidenberg, dan blijkt elke aanpak weer tegen andere problemen aan te lopen. Er was geen ruimte op de voorpagina om in te gaan op de reden waarom een luchtlijn het meest waarschijnlijk is, maar daar hebben we dan ook het forum voor.
HVDC is vrij duur voor korte lengtes. 525 kV DC voor dertig kilometer vereist ook twee grote converterhallen en hoewel overal distridozen en datacenters groeien blijft het lastig om voor zulke complexen een plek te vinden in de buurt van de beide trafostations. Verder is HVDC minder bedrijfszeker dan een AC-luchtlijn. AC stuurt zichzelf via natuurkunde (impedantie en spanningsval) en vereist naast een verbinding weinig anders dan een paar schakelvelden. Tussen Krimpen en Geertruidenberg is de bestaande verbinding de enige brug tussen twee joekels van netblokken, waarbij de volgende pas tussen Nijmegen en Roermond te vinden is. Dat maakt de verbinding tussen Geertruidenberg en Krimpen een behoorlijk kritisch ding waarbij robuustheid echt belangrijk is. Om N-1 problemen te voorkomen rond 2030 zal ook een DC-verbinding dan twee circuits moeten bevatten, zodat je dan 5 GW aan HVDC moet aanleggen. Dat zijn geen kleine converterhallen.
Een volledige AC-grondkabel is teveel lengte. Er is maximaal 20 kilometer kabel te vergeven in het 380 kV koppelnet van nederland, en die lengte is al vrijwel helemaal in gebruik. Misschien kan je er tien bij doen zonder de netstabiliteit echt geweld aan te doen, maar nog eens dertig is te veel. Dat is niet wenselijk m.b.t. de netstabiliteit, reparatietijden, netverliezen en kosten. En zelfs als men het ondanks dat alles toch zou doen, dan overschrijdt je je maximum kabellengte met zoveel extra kilometers dat je al helemaal niet meer ergens anders, waar het wellicht straks ook hard nodig is, ook nog een kabeldeel kan aanleggen.
Een vervangende viercircuitlijn op het bestaande tracé, waarmee inpassingsvraagstukken worden voorkomen, mag netstrategisch niet. Er mogen in de landelijke ringvorm geen nieuwe verbindingen worden gebouwd met drie of meer koppelnetcircuits in één mastpositie. Ombouw geeft bovendien een zeer lange periode VNB op de bestaande verbinding die nu al moeilijk kan worden gemist.
Out of the box is ook wel eens een mailtje binnengekomen over een ander project waarin bij een opwaardering van 2,5 KA naar 4 kA werd voorgesteld om gewoon de netspanning te verhogen. Vervang 380 kV door een verbinding met 750 kV en dan kan je met één zo'n verbinding wel naar twee circuits van 4000 MVA per stuk zonder dat je boven die belangrijke bovengrens van 4 kA uit komt. Bestaande breakers, trafo's en scheiders voor 750 kVa kunnen dan gewoon off the shelf worden ingepast.
Ook die gedachte gaat aan twee dingen voorbij. Ten eerste moet dan alsnog een nieuwe verbinding worden geplaatst die niet op de plek van de bestaande kan komen vanwege hetzelfde VNB-vraagstuk als bij het viercircuitscenario. Ten tweede is een rating van meer dan 2635 MVA voor een verbinding niet gewenst vanwege het enorme effect bij een storing. Als een verbinding van die zwaarte uitvalt terwijl hij juist net stevig belast wordt, dan is het risico levensgroot dat je er een systeemsplit mee veroorzaakt. Om die reden is het beter om grote vermogens over meerdere verbindingen tegelijk door een vermaasd net te transporteren dan om een enkelvoudige, extra zware verbinding aan te leggen.
Wat blijft dan nog over? Een nieuwe 380 kV tweecircuitlijn buiten de valafstand van de bestaande verbinding, waarin mogelijk beperkt ruimte is voor kabeldelen (Sliedrecht, en Hollandsch Diep kruisen, wellicht west van de Biesbosch) en waar verder toch echt een bovengrondse corridor voor moet worden gezocht.
Eén ding is zeker, het zal niet meevallen allemaal.