In het weekend van 26 en 27 november ben ik erop uit geweest om de 220kV-lijn tussen Harculo en Hoogeveen te fotograferen. Het deel Harculo-Hessenweg moet nog voor een klein deel gedaan worden, maar ik laat mij er dan nog niet van weerhouden om een een preview te geven van deze toch bijzondere lijn die de afgrond van heel dichtbij heeft gezien!
In 1966, dit jaar 50 jaar geleden, werd deze 40 kilometer lange verbinding gebouwd om de koppelfunctie te waarborgen tussen Overijssel en Groningen, wat toen de tijd gedaan werd door Zwolle-Hoogeveen-Gasselte. Hiervoor werd Harculo-Zeyerveen aangelegd, het mast ontwerp veranderde in Hoogeveen op bijna dezelfde plek als hedendaags het geval is. De lijn bestaat hedendaags uit 124 masten, vroeger waren het er 125.
De lijn begint nu nog altijd bij de centrale, alleen zijn in 2009/2010 masten 1 t/m 5 afgebroken en de lijn verplaatst naar masten 1 t/m 5 van de oude lijn naar Almelo/Hengelo. Vroeger liepen daar de twee 220kV lijnen mooi parallel naast mekaar. Bij mast 10 verdwijnt de extra bliksemtraverse en zet de lijn koers richting Hessenweg die gebouwd is in 1972.
Bij Hessenweg werden in 1972 drie nieuwe hoekmasten gebouwd zodat de lijn aansluiting kreeg op het nieuwe station, dit werden de masten 29, 29A en 29B. Van deze masten zijn 29 en 29B over, 29A is met de komt van het 380kV station afgebroken. Bij mast 30 werd tussen 1966 en 1998 de oude lijn naar Hoogeveen gekruist met de hoogste type steunmast wat er is, een S+13. Tussen 1998 t/m 2010 ging het korte lijn stukje tussen het station en mast 2 van Zwolle-Meeden hier onderdoor. Nu begint dan ook het lange stuk naar Hoogeveen.
Bij mast 41 maakt de lijn haar eerste kleine bocht, dit was vroeger een wisselmast. Bij masten 48 en 54 maakt de lijn nog twee knikken om uit het zicht te verdwijnen van het spoor en de A28. De lijn passeert Nieuwleusen vlakbij. Bij mast 66 maakt de lijn weer een aardig scherpe bocht, hiervoor wordt een zware en brede hoekmast gebruikt. Dan volgt er een lange rechtstand met mast 74 als afspanmast. Bij mast 82 maakt de lijn weer een bocht naar recht om het gehucht Fort te doorkruisen. Teven was mast 82 ook een wisselmast, hiervan is de constructie nog aanwezig. Bij masten 93 en 99 maakt de lijn twee hoeken naar links om koers te zetten richting Hoogeveen.
In het lijnstuk 99 - 111 worden de A28, Hoogeveensche Vaart en de spoorlijn Meppel-Groningen overspannen. Bij de A28 en de Hoogeveensche Vaart gebeurt dat d.m.v. twee hogere steunmasten, de spoorlijn wordt door een afspanmast en een hoge hoekmast overspannen. Bij hoekmast 111 krijgt de lijn weer een extra traverse omdat Hoogeveen in zicht is. Bij mast 117 maakt de lijn nog een hoek om parallel te lopen naast de oude lijn die in 1998 helaas afgebroken is. Net boven het 110kV station werd bij de oude mast 123 van mast type gewisseld en ging het over in de EGD dennenboom. In 1976 veranderde dat met het komst van het 220kV station wat ten noorden ligt van het 110kV station. Met de bouw van het station is mast 123 vervangen door een nieuwe veel zwaardere en kleine eindmast doordat het station een apart design heeft. In 1996 is het station buiten dienst gegaan, en is ook een circuit van Hessenweg-Hoogeveen buiten dienst gegaan doordat er een circuit van Zeyerveen aansloot op het 110kV station door de connectie met de VAM in Wijster.
In 1994 is ook een circuit van Harculo-Hessenweg buiten dienst gegaan met het verdwijnen van het 220kV station bij Harculo en de sloop van Harculo-Almelo, het vervolg naar Hengelo ervan is al in 1988 afgebroken. De 220kV lijn werd toen met 1 circuit rechtstreeks vanuit de centrale gevoed. In 2009 werd Harculo-Hessenweg terug gebracht naar 110kV en werden de masten 1 t/m 5 afgebroken en verschoven naar de oudere dennenbomen die er naast staan. Helaas hebben ze ook te kleine isolatoren gekregen. Ook Hessenweg-Hoogeveen is verbouwd en is de capaciteit van 550 MVA omhoog gegaan naar 953 MVA. Ook de isolatoren zijn allemaal vervangen en zijn er zwaardere geleiders toegepast, wat duidelijk te zien is bij de EGD masten. De IJsselmij masten hebben hier weinig moeite mee doordat ze al ontworpen waren om zwaar uitgevoerd te worden. In 2010 zijn masten 29B - 41 en 121 - 123 aangepast en zijn daar de geleiders dichter bij elkaar gehangen om de oude magneetvelden te waarborgen. Tevens hebben alle masten nieuwe nummers gekregen. Tussen Harculo en Hessenweg zijn dat nu (zonder de Harculo-Almelo masten) 6 t/m 31, en van Hessenweg-Hoogeveen wordt nu geteld vanaf Hoogeveen dat zijn nu masten 200 t/m 294.
Genoeg theorie, nu volgen een paar plaatjes.
Dit was mijn preview van Harculo - Hoogeveen.
Cheers Ruben.
Harculo - Hoogeveen.
Harculo - Hoogeveen.
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Re: Harculo - Hoogeveen.
Daar zitten een paar mooie tussen, vooral die bij de spoorlijn en uiteraard de regenboog. Heb je dit met de auto gedaan of met de fiets?
Re: Harculo - Hoogeveen.
De foto's zijn van vier verschillende datums. Alleen de foto van bij de spoorlijn is met de auto samen met Michel, de rest is allemaal weer per fiets.
Cheers Ruben.
Cheers Ruben.
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Re: Harculo - Hoogeveen.
Prachtige foto's Ruben! Het blijft een fraaie lijn met een interessante netgeschiedenis.
Re: Harculo - Hoogeveen.
Dank je wel Peter! Zeker deze lijn heeft een interessante historie, na mijn eerste tocht in maart moest de lijn nogmaals bezocht worden. De 220kV Dennenbomen van de IJsselmij staan hoog op mijn lijst samen met de PGEM en RWE Dennenbomen.
Cheers Ruben.
Cheers Ruben.
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.
Re: Harculo - Hoogeveen.
Tja, mist... Uit de mist, in de mist, mast gemist. Het kan verkeren in het vrije veld.
En de mastenfotograaf, hij ploegde voort...
Toch zie ik ze heel wat liever in de mist verdwijnen dan in de vlamboogovens, zoals maar weinig had gescheeld voor deze lijn. Nog altijd kom ik met enig regelmaat onder de verbinding door bij Hoogeveen. In tegenstelling tot Tom vind ik dat de nieuwe geleiders en strakkere bretels op de hoekmasten betrekkelijk weinig afbreuk doen aan de originele aanblik van de masten zoals ze waren tussen 1966 en 2010. Aan de (net te dunne) grijze kunststof isolators en de groot uitgevoerde stansborden in de traversen stoor ik me nog het meest, al mag dat geen naam hebben vergeleken met andere gruwels die men had kunnen doen zoals railings of een misplaatste ladder.
Het blijft een van de ontwerpen die ik het allerbest gelukt vind van het hele Nederlandse mastenpark.
Kijk eens naar de 220 kV-mast op de foto waar hij naast het traditionele IJssemij-donaumastje voor tweemaal 110 kV staat. Slechts doordat hij hoger is lijkt de 220 kV-mast ook echt groter, want in alle andere opzichten heeft de IJsselmij vijftig jaar terug een mastmodel neergezet dat strak, ingetogen en opvallend minimalistisch door het landschap stapt. Een heel contrast met het donau-ontwerp van twee decennia eerder.
Zoveel masten, zoveel meningen. Ik heb zelf een voorkeur voor de Duitse school, om het eens zo te noemen. Minimalistische, relatief hoge, strakke en eerder smalle ontwerpen waarin misschien weinig sierlijks zit, maar die juist bij mij hun schoonheid verdienen door hun eenvoudige doeltreffendheid. Ze zijn wat stuurs en stekelig van uiterlijk, maar o zo helder in hun taak.
Anderzijds moet men persoonlijke voorkeur niet 1:1 gelijk stellen met waardering. Het maakt wel degelijk uit of de mast een beetje vriendelijk overkomt of niet. Het oude IJsselmij-mastje is complexer en speelser van constructie. Als het stormt, regent en guur en koud is, kijk ik liever uit het raam naar hoe het oude IJsselmijtje het doorstaat dan hoe zijn strakkere soortgenoot dit alles het hoofd biedt. Mastenkijken, het is echt een vermaak op zich.
En de mastenfotograaf, hij ploegde voort...
Toch zie ik ze heel wat liever in de mist verdwijnen dan in de vlamboogovens, zoals maar weinig had gescheeld voor deze lijn. Nog altijd kom ik met enig regelmaat onder de verbinding door bij Hoogeveen. In tegenstelling tot Tom vind ik dat de nieuwe geleiders en strakkere bretels op de hoekmasten betrekkelijk weinig afbreuk doen aan de originele aanblik van de masten zoals ze waren tussen 1966 en 2010. Aan de (net te dunne) grijze kunststof isolators en de groot uitgevoerde stansborden in de traversen stoor ik me nog het meest, al mag dat geen naam hebben vergeleken met andere gruwels die men had kunnen doen zoals railings of een misplaatste ladder.
Het blijft een van de ontwerpen die ik het allerbest gelukt vind van het hele Nederlandse mastenpark.
Kijk eens naar de 220 kV-mast op de foto waar hij naast het traditionele IJssemij-donaumastje voor tweemaal 110 kV staat. Slechts doordat hij hoger is lijkt de 220 kV-mast ook echt groter, want in alle andere opzichten heeft de IJsselmij vijftig jaar terug een mastmodel neergezet dat strak, ingetogen en opvallend minimalistisch door het landschap stapt. Een heel contrast met het donau-ontwerp van twee decennia eerder.
Zoveel masten, zoveel meningen. Ik heb zelf een voorkeur voor de Duitse school, om het eens zo te noemen. Minimalistische, relatief hoge, strakke en eerder smalle ontwerpen waarin misschien weinig sierlijks zit, maar die juist bij mij hun schoonheid verdienen door hun eenvoudige doeltreffendheid. Ze zijn wat stuurs en stekelig van uiterlijk, maar o zo helder in hun taak.
Anderzijds moet men persoonlijke voorkeur niet 1:1 gelijk stellen met waardering. Het maakt wel degelijk uit of de mast een beetje vriendelijk overkomt of niet. Het oude IJsselmij-mastje is complexer en speelser van constructie. Als het stormt, regent en guur en koud is, kijk ik liever uit het raam naar hoe het oude IJsselmijtje het doorstaat dan hoe zijn strakkere soortgenoot dit alles het hoofd biedt. Mastenkijken, het is echt een vermaak op zich.
Halfverankering is net als Volbeat: het kan altijd
Re: Harculo - Hoogeveen.
Deze maand hebben we het genoegen elke dag een foto van deze lijn te kunnen zien op de kalender . Inderdaad een van de mooiste ontwerpen van de IJsselcentrale, hoewel ik moeilijk zou kunnen kiezen tussen deze masten en de masten van de oude lijn Harculo - Almelo. Die laatste masten hadden een nog wat meer uitgesproken dennenboomvorm met sterker verbredende traverses.
De mast in de oude situatie met de langere bretels vind ik inderdaad nog steeds beter om te zien, de isolatoren trekken meer aandacht van de kijker, als wenkbrauwen boven wat grotere ogen (bretels). Met de nieuwe isolatoren ziet de mast er wat kaler uit. De bretel is erg strak gezet, naar mijn mening komt zo'n verbindingslus beter tot zijn recht als hij ongeveer even hoog is als de halve verticale traverseafstand. Bij heel veel ontwerpen die geslaagd zijn gaat die regel op. Verder vind ik net als Hans ook dat de bordjes wat al te groot zijn, maar dat we dankbaar mogen zijn dat er geen hekken en andere zaken zijn toegevoegd zoals ze dat in het PGEM-gebied doen. Mij valt wel op dat de afstandhouders in de geleiders op sommige foto's erg naar voren komen, omdat ze blijkbaar wat onder het vlak van de tweebundel komen.
De mast in de oude situatie met de langere bretels vind ik inderdaad nog steeds beter om te zien, de isolatoren trekken meer aandacht van de kijker, als wenkbrauwen boven wat grotere ogen (bretels). Met de nieuwe isolatoren ziet de mast er wat kaler uit. De bretel is erg strak gezet, naar mijn mening komt zo'n verbindingslus beter tot zijn recht als hij ongeveer even hoog is als de halve verticale traverseafstand. Bij heel veel ontwerpen die geslaagd zijn gaat die regel op. Verder vind ik net als Hans ook dat de bordjes wat al te groot zijn, maar dat we dankbaar mogen zijn dat er geen hekken en andere zaken zijn toegevoegd zoals ze dat in het PGEM-gebied doen. Mij valt wel op dat de afstandhouders in de geleiders op sommige foto's erg naar voren komen, omdat ze blijkbaar wat onder het vlak van de tweebundel komen.