Elektriciteitsproductie België

Discussieer mee over de wereld van het grootschalig elektriciteitsnet en alles wat daarmee te maken heeft
Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2491
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door Shrek » 23 feb 2017 14:26

Shrek schreef: En het record is weer gesneuveld. Op 22/2/2017 produceerden alle windmolens samen een imposante 44,7GWh, gemiddeld dus 1867MW gedurende de dag.
Het piekvermogenrecord is een dagje later gesneuveld: vandaag om 13u30 produceerde het gehele Belgische windmolenpark 1965 MW aan stroom. Op dat moment zaten we aan een verbruik van ongeveer 11GW, samen met de 700MW PV-stroom zaten we dus aan 24% groene stroom op dat moment.

Dankzij het zeer stugge Belgische productiepark (5GW kerncentrales en nog eens 1500 MW afhankelijk van WKK of andere bedrijfsprocessen) zorgde dit grote windvermogen vannacht weer voor negatieve onbalansprijzen. Ofwel: je wordt betaald om je centrales wat minder te zetten.
Alleen kan dat met die vormen van opwekking natuurlijk niet, waardoor België vannacht tijdelijk 1GW aan elektriciteit zo goed als gratis naar het buitenland stuurde. Op een belasting van ongeveer 7GW kan je dus gerust stellen dat er 15% teveel elektriciteit geproduceerd werd. Vandaag is er één kerncentrale (T1) gedurende langere tijd dicht, maar je kan dus vaststellen dat er zeker nog één extra teveel op het net staat en de marktwerking daardoor grondig verstoord.

MCvarial
middenspanning
Berichten: 35
Lid geworden op: 26 feb 2017 15:43

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door MCvarial » 26 feb 2017 17:19

Op zich is er helemaal geen reden waarom een kerncentrale niet flexibel zou ingezet kunnen worden op het net. Momenteel is het zo dat in Frankrijk kerncentrales kunnen regelen tussen 15-100% van hun naamplaatvermogen aan 5%/min. In Duitsland zijn er kerncentrales die tussen de 50 en 100% van hun vermogen kunnen regelen aan 15%/min. In België kunnen alle centrales 25% moduleren gedurende 6 uur met 72 uur tussen modulaties. Doel 4 en Tihange 3 kunnen reeds moduleren met 50% gedurende 72 uur met 72 uur tussen modulaties. Dat met ramp rates van 5%/min. Vanaf de volgende herladingen van Doel 3 en Tihange 2 zullen deze eenheden ook flexibel kunnen moduleren. Deze modulatiecapaciteit zal uitgebreid worden naarmate de markt het vraagt. Vanuit zowel een milieu (CO2 uitstoot van 15g vs 450g) als kostenperspectief (grillige gasprijzen, onrendabele gascentrales) verkies ik flexible kerncentrales boven gascentrales. De zogenaamde onbetrouwbaarheid van de Belgische kerncentrales is louter een perceptieprobleem, in de afgelopen jaren is het aantal automatische stops afgenomen:

Afbeelding

Noot: De data van 2016 is niet compleet.

Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2491
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door Shrek » 27 feb 2017 09:02

MCvarial schreef:Op zich is er helemaal geen reden waarom een kerncentrale niet flexibel zou ingezet kunnen worden op het net. Momenteel is het zo dat in Frankrijk kerncentrales kunnen regelen tussen 15-100% van hun naamplaatvermogen aan 5%/min. In Duitsland zijn er kerncentrales die tussen de 50 en 100% van hun vermogen kunnen regelen aan 15%/min. In België kunnen alle centrales 25% moduleren gedurende 6 uur met 72 uur tussen modulaties. Doel 4 en Tihange 3 kunnen reeds moduleren met 50% gedurende 72 uur met 72 uur tussen modulaties. Dat met ramp rates van 5%/min. Vanaf de volgende herladingen van Doel 3 en Tihange 2 zullen deze eenheden ook flexibel kunnen moduleren. Deze modulatiecapaciteit zal uitgebreid worden naarmate de markt het vraagt. Vanuit zowel een milieu (CO2 uitstoot van 15g vs 450g) als kostenperspectief (grillige gasprijzen, onrendabele gascentrales) verkies ik flexible kerncentrales boven gascentrales. De zogenaamde onbetrouwbaarheid van de Belgische kerncentrales is louter een perceptieprobleem, in de afgelopen jaren is het aantal automatische stops afgenomen:

Afbeelding

Noot: De data van 2016 is niet compleet.
Dag MCvarial,

Bedankt voor je bijdrage en welkom op het forum !

Met de Franse en Duitse centrales kan je inderdaad nog iets nuttig doen, maar de Belgische waarden zijn ronduit traag. Met 50% gedurende 72uur ben je niks, dat is zelfs te traag om de dagelijkse gang op te volgen (overdag wat meer, 's nachts wat minder). Die dagelijkse gang zou al een begin zijn, maar om echt nuttig te zijn voor de stabiliteit in het net zou je die 5%/min een keer of 3 per dag moeten kunnen uitvoeren. Wees er maar zeker van dat de markt om meer regelvermogen gaat vragen, de hoeveelheid windenergie zal nog verdubbelen de komende jaren

MCvarial
middenspanning
Berichten: 35
Lid geworden op: 26 feb 2017 15:43

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door MCvarial » 27 feb 2017 12:02

Shrek schreef: Met de Franse en Duitse centrales kan je inderdaad nog iets nuttig doen, maar de Belgische waarden zijn ronduit traag. Met 50% gedurende 72uur ben je niks, dat is zelfs te traag om de dagelijkse gang op te volgen (overdag wat meer, 's nachts wat minder). Die dagelijkse gang zou al een begin zijn, maar om echt nuttig te zijn voor de stabiliteit in het net zou je die 5%/min een keer of 3 per dag moeten kunnen uitvoeren. Wees er maar zeker van dat de markt om meer regelvermogen gaat vragen, de hoeveelheid windenergie zal nog verdubbelen de komende jaren
72 uur is de maximumduur van de modulatie, in 10 minuten naar 50% gaan en daarna in 10 minuten weer naar 100% gaan is geen probleem. Als je langer blijft draaien op 50% verliest de brandstof zijn conditionering en worden de maximum ramp-rates kleiner en kleiner tot je uiteindelijk nog maar 1%/min in vermogen mag toenemen. Met andere woorden na de revisie van T2 in mei kunnen de kerncentrales dagelijks 500MW moduleren, 1000MW om de 2 dagen of 1500MW om de drie dagen. Vanaf september komt D3 erbij met nog eens 500MW extra modulatiecapaciteit. De zwaarste beperking is momenteel inderdaad 72u tussen modulaties maar dat is een conservatieve limiet overeengekomen met het FANC voor de testperiode en zal kleiner en kleiner worden tot 24u tussen modulaties. In de komende jaren verwachten we trouwens maar een hand vol modulaties in de zomer. Een keer of 3 per dag moduleren is onnodig, de hoofdreden waarom modulaties nodig zullen zijn is de generatiecurve van zonne-energie die de facto maar 1 modulatie per dag vraagt.

Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2491
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door Shrek » 28 feb 2017 13:10

MCvarial schreef: 72 uur is de maximumduur van de modulatie, in 10 minuten naar 50% gaan en daarna in 10 minuten weer naar 100% gaan is geen probleem. Als je langer blijft draaien op 50% verliest de brandstof zijn conditionering en worden de maximum ramp-rates kleiner en kleiner tot je uiteindelijk nog maar 1%/min in vermogen mag toenemen. Met andere woorden na de revisie van T2 in mei kunnen de kerncentrales dagelijks 500MW moduleren, 1000MW om de 2 dagen of 1500MW om de drie dagen. Vanaf september komt D3 erbij met nog eens 500MW extra modulatiecapaciteit. De zwaarste beperking is momenteel inderdaad 72u tussen modulaties maar dat is een conservatieve limiet overeengekomen met het FANC voor de testperiode en zal kleiner en kleiner worden tot 24u tussen modulaties. In de komende jaren verwachten we trouwens maar een hand vol modulaties in de zomer. Een keer of 3 per dag moduleren is onnodig, de hoofdreden waarom modulaties nodig zullen zijn is de generatiecurve van zonne-energie die de facto maar 1 modulatie per dag vraagt.
Zonne-energie gebruiken als leidraad voor de kerncentrales lijkt mij wel heel vreemd. De productie van de zonne-energie piekt immers op een moment dat er effectief ook veel verbruikt wordt. Het aandeel niet-hernieuwbare elektriciteit dat nodig is rond 14u smiddags op een zonnige dag is nog altijd groter dan wat nodig is gedurende de nacht.
Het lijkt mij eerder een gemakkelijkheidsoplossing om te zeggen dat er iets gebeurt zonder dat er ingrijpende aanpassingen nodig zijn.
Veruit de belangrijkste schommelingen komen door de windveranderingen. Vanaf dat er meer dan 4Bft wind staat kan je vrijwel altijd 2 kerncentrales op 50% zetten. Bij piekproductie boven de 8 Bft kan je alle kerncentrales op 50% zetten en moet dat eigenlijk ook om het net stabiel te houden. Wel oppassen dat ze "snel" weer kunnen opstarten wanneer de wind nog aantrekt en de windturbines in veiligheid gaan.

MCvarial
middenspanning
Berichten: 35
Lid geworden op: 26 feb 2017 15:43

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door MCvarial » 28 feb 2017 13:40

Shrek schreef:Zonne-energie gebruiken als leidraad voor de kerncentrales lijkt mij wel heel vreemd. De productie van de zonne-energie piekt immers op een moment dat er effectief ook veel verbruikt wordt.
De zonne-energie curve is de meest penaliserende curve. De piekvraag in België doet zich voor 's avonds tussen 17:00 en 20:00 net wanneer de opbrengst van zonne-energie verwaarloosbaar wordt. Dus in een scenario met veel zonne-energie is dagelijks load-followen vereist; 's ochtends rond 10:00 wordt de output van een kerncentrale teruggeschroefd afhankelijk van de opbrengst die dag en rond 16:00 gaat de output weer omhoog om tegemoet te komen aan de piekvraag. En dit iedere dag opnieuw. In realiteit zet België inderdaad niet of weinig meer in op zonne-energie en kan het meeste van deze curve wel worden opgevangen door de pompcentrale.

Bij windenergie zijn dagelijkse cyclussen een stuk zeldzamer en kijken we eerder naar cyclussen met een periode van 2-3 dagen, een héél stuk makkelijker om mee om te gaan.
Shrek schreef:Veruit de belangrijkste schommelingen komen door de windveranderingen. Vanaf dat er meer dan 4Bft wind staat kan je vrijwel altijd 2 kerncentrales op 50% zetten. Bij piekproductie boven de 8 Bft kan je alle kerncentrales op 50% zetten en moet dat eigenlijk ook om het net stabiel te houden. Wel oppassen dat ze "snel" weer kunnen opstarten wanneer de wind nog aantrekt en de windturbines in veiligheid gaan.
Elektriciteitsvraag in België gaat in de zomer niet onder de 7GW, met 5GW nucleair (er is altijd 1 centrale in revisie in de zomer) en 2,3GW wind in optimale omstandigheden zal er in realiteit zelden modulatie nodig zijn. In praktijk is er momenteel 1GW beschikbaar en vanaf volgend jaar 2GW. Dus er is reeds ruimte voor een verdubbeling van de windcapaciteit. Bovendien is België geen eiland wat betreft generatie met een totaal van 6GW aan interconnecties in de toekomst zijn er nog tal van gas- en kolencentrales in het buitenland die hun output zullen reduceren voor de kerncentrales dat doen. Met andere woorden de huidige flexibiliteit zou toereikend moeten zijn tot 2025 maar uiteraard wordt er verder gewerkt aan nog meer flexibiliteit om na 2025 de kerncentrales ook uit te spelen als een troef. Er worden tevens ook opslagprojecten uitgewerkt zoals het derde bassin in Coo en batterijopslag in Drogenbos.

Daarnaast is het ook zo dat in de toekomst hoogstwaarschijnlijk zal afgestapt worden van het "hernieuwbaar eerst" policy. We zien dat dit in meer en meer markten niet langer haalbaar is als we meer hernieuwbare bronnen willen uitrollen. Een deel van de variabiliteitsproblemen zal moeten opgelost worden door het overdimensioneren van de geïnstalleerde capaciteit wat de facto niet verenigbaar is met de huidige subsidiëring policies. We zien in nieuwe projecten vaak dat de subsidiëring gekoppeld is aan de marktprijs en niet langer een gewone flat rate is.

Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2491
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door Shrek » 28 feb 2017 14:18

MCvarial schreef: De zonne-energie curve is de meest penaliserende curve. De piekvraag in België doet zich voor 's avonds tussen 17:00 en 20:00 net wanneer de opbrengst van zonne-energie verwaarloosbaar wordt. Dus in een scenario met veel zonne-energie is dagelijks load-followen vereist; 's ochtends rond 10:00 wordt de output van een kerncentrale teruggeschroefd afhankelijk van de opbrengst die dag en rond 16:00 gaat de output weer omhoog om tegemoet te komen aan de piekvraag. En dit iedere dag opnieuw. In realiteit zet België inderdaad niet of weinig meer in op zonne-energie en kan het meeste van deze curve wel worden opgevangen door de pompcentrale.

Bij windenergie zijn dagelijkse cyclussen een stuk zeldzamer en kijken we eerder naar cyclussen met een periode van 2-3 dagen, een héél stuk makkelijker om mee om te gaan.
Ik heb het even opgezocht en we hebben allebei gelijk. De zonne-curve is de meest penaliserende gedurende de weekends, maar de gewone load blijft het meest penaliserend gedurende de werkdagen. Ter illustratie 2 load-grafiekjes van dagen met niet al te veel wind.
Voor de niet-kenners onder ons: zonnepanelen hangen op de MS of LS netten en doen dus niet de gemeten productie stijgen maar doen de vraag dalen. Je ziet daardoor het laagste verbruik dalen van 's nachts naar overdag.
10 juli was een zondag, 11 juli een maandag.
10072016.png
10072016.png (17.94 KiB) 9644 keer bekeken
11072016.png
11072016.png (20.33 KiB) 9644 keer bekeken
Op zondag zie je inderdaad dat de zonneproductie (een dikke 2GW piek) rond 14u zorgt voor een minimum in de belasting. Op maandag is er ook een duidelijke daling merkbaar in het verbruik tussen pakweg 8u 's morgens en 14u 's middags, maar blijft het minimum wel een stuk boven het nachtverbruik. Op zo'n dag heeft het dus meer zin je kerncentrale om 23u 's nachts uit te zetten en om 7u 's morgens weer aan te zetten.

voetnoot: vraagsturing werkt weldegelijk, kijk maar eens wat voor een piek het avondtarief veroorzaakt

MCvarial
middenspanning
Berichten: 35
Lid geworden op: 26 feb 2017 15:43

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door MCvarial » 28 feb 2017 14:25

Vraagsturing is nog zo'n opportuniteit voor meer flexibiliteit, hoeveel elektrische wagens hangen er aan laadpalen tegen 2025 die we massaal kunnen opladen bij veel wind- en zonne-energie? Kortom de enige mensen die geloven dat de rol van kernenergie is uitgespeeld in België zijn politici. Engie rekent niet voor niets op kernproductie tot 2045.

Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2491
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door Shrek » 28 feb 2017 14:38

MCvarial schreef: Elektriciteitsvraag in België gaat in de zomer niet onder de 7GW, met 5GW nucleair (er is altijd 1 centrale in revisie in de zomer) en 2,3GW wind in optimale omstandigheden zal er in realiteit zelden modulatie nodig zijn. In praktijk is er momenteel 1GW beschikbaar en vanaf volgend jaar 2GW. Dus er is reeds ruimte voor een verdubbeling van de windcapaciteit. Bovendien is België geen eiland wat betreft generatie met een totaal van 6GW aan interconnecties in de toekomst zijn er nog tal van gas- en kolencentrales in het buitenland die hun output zullen reduceren voor de kerncentrales dat doen. Met andere woorden de huidige flexibiliteit zou toereikend moeten zijn tot 2025 maar uiteraard wordt er verder gewerkt aan nog meer flexibiliteit om na 2025 de kerncentrales ook uit te spelen als een troef. Er worden tevens ook opslagprojecten uitgewerkt zoals het derde bassin in Coo en batterijopslag in Drogenbos.

Daarnaast is het ook zo dat in de toekomst hoogstwaarschijnlijk zal afgestapt worden van het "hernieuwbaar eerst" policy. We zien dat dit in meer en meer markten niet langer haalbaar is als we meer hernieuwbare bronnen willen uitrollen. Een deel van de variabiliteitsproblemen zal moeten opgelost worden door het overdimensioneren van de geïnstalleerde capaciteit wat de facto niet verenigbaar is met de huidige subsidiëring policies. We zien in nieuwe projecten vaak dat de subsidiëring gekoppeld is aan de marktprijs en niet langer een gewone flat rate is.
De totale vraag zal inderdaad niet vaak onder de 7GW gaan, maar door lokale niet-gecontroleerde productie (ruim een kwart van het windvermogen hangt ook op MS) zal de vraag op het hoogspanningsnet wel daaronder dalen. Zie bijvoorbeeld de grafiekjes hierboven bij quasi windstil weer.
Bovendien zitten we in België met enkele indutriële centrales waar elektriciteit maar een bijproduct is (denk aan BASF, Tessenderlo, Esso, Knippegroen,...). Deze leveren samen een constant vermogen van ongeveer 1GW. Omdat die gekoppeld zijn aan andere bedrijfsprocessen kan je die dus niet uitzetten. Neem deze 1 GW + 1GW wind + 5GW kernenergie en je ziet al dat er soms een probleem is.
Een 3e bassin in Coo kan zeker helpen, maar om goed te zijn moeten er een 4e en een 5e ook bijkomen...

Gebruikersavatar
Shrek
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 2491
Lid geworden op: 18 mei 2012 17:53
Dichtstbijzijnde trafo: Wespelaar

Re: Elektriciteitsproductie België

Bericht door Shrek » 28 feb 2017 15:18

MCvarial schreef:Vraagsturing is nog zo'n opportuniteit voor meer flexibiliteit, hoeveel elektrische wagens hangen er aan laadpalen tegen 2025 die we massaal kunnen opladen bij veel wind- en zonne-energie? Kortom de enige mensen die geloven dat de rol van kernenergie is uitgespeeld in België zijn politici. Engie rekent niet voor niets op kernproductie tot 2045.
Het zijn wel de politici die de keuzes voor de toekomst maken, en dat hoeven niet altijd de makkelijkste opties te zijn. Kijk maar naar de keuzes om massaal windturbines te bouwen: het geeft heel wat moeilijkheden maar het is wèl mogelijk. Een totale kernuitstap is iets gelijkaardig: het is moeilijk en duur, maar niet onmogelijk. Het gaat er maar om waar je in de toekomst naartoe wilt.

Plaats reactie