De nieuwe lijn Bévercé-Butgenbach-Amel was nog maar de eerste stap in het project Oostlus. In de tweede stap wordt de oude 70kV lijn Bévercé-Brume eveneens vervangen door een 110kV-lijn met 2 draadstellen. Ik was toevallig in de buurt enkele weken geleden.
We beginnen bij de post van Brume. Dit is 1 van de oudste 380kV-posten van het land. De draadstellen die hier toekomen hebben dan ook niet voor niets de nummers 1,2,3 en 4 (hoewel draadstel 2 wel later werd gebouwd).
Op de eerste foto zien we links het 220kV-gedeelte van de post, rechts het 380kV-stuk. Op de voorgrond de lijn naar Coo.
- IMG_5588.jpg (558.7 KiB) 8687 keer bekeken
Vervolgens zien we de interne lijn die van de 380/220transfo komt.
- IMG_5585.jpg (402.64 KiB) 8687 keer bekeken
Er is nog een tweede interne lijn, namelijk die waarmee het Infrabel-gedeelte van de post aangesloten wordt. Deze lijn bestaat uit slechts 2 fasen, dat is immers genoeg voor de 25kV AC te maken waarop de spoorlijn hier wat verderop gevoed wordt.
Een mastmodelletje bedoeld voor 3 fasen 70kV voldoet perfect voor 2 fasen 220kV.
- IMG_5582.jpg (467.61 KiB) 8687 keer bekeken
Vervolgens zien we de Infrabel-post. Hier wordt zoals gezegd de 220kV omgezet in 25kV voor de spoorwegen. De voeding is enkelvoudig uitgevoerd, maar er staan wel 2 transfo's opgesteld. Zo kan men altijd werken aan de 25kV-kant zonder problemen. Bij werken aan de 220kV-apparatuur is er een speciale redundante voeding: dan wordt de Belgische spoorlijn gevoed via de Luxemburgse spoorwegen en hun onderstation ettelijke kilometers verderop. Dit is echter geen ideale situatie en Infrabel heeft het zich al beklaagd dat het destijds zo gebouwd is.
Het alternatief was de 220kV-post van Brume uit te voeren met een 2e rail en 2 transfovelden voor de 25kV-transfo's. Dit zal waarschijnlijk niet meer gebeuren gezien de lange-termijn plannen van de post.
- IMG_5583.jpg (505.43 KiB) 8687 keer bekeken
Vervolgens een blik op de masten rond de 220kV-post. Op de voorgrond het lijntje naar Trois-Ponts, gebouwd voor 2x220kV, maar enkel het rechtse draadstel is in gebruik op 70kV. Het linkse draadstel is ooit gebruikt geweest voor een 70kV-lijntje Trois-Ponts - Houffalize, toen de 380kV-lijn nog bedreven werd op 220+70 kV (tegenwoordig is het 380+220).
De toenmalige configuratie verklaart ook de vreemde 220kv-eindmast van de lijn richting Houffalize, die als caravellemast is uitgevoerd om de 70kV te kunnen meenemen.
- IMG_5581.jpg (529.26 KiB) 8687 keer bekeken
Zoals gezegd wordt de lijn Trois-Ponts - Brume dus op 70kV uitgebaat. Na het Oostlus-project wordt dit 110kV, er komen immers 2 transfos 380-110kV bij in Brume die deze lijn gaan voeden. De stevige 220kV-masten zullen dus nooit op hun volle potentieel gebruikt worden.
- IMG_5580.jpg (483.96 KiB) 8687 keer bekeken
Trois-Ponts is vandaag een klein 70kV-stationnetje met maar 1 rail. Dit wordt in de toekomst een volwaardig dubbelrail 110kV-station.
- IMG_5579.jpg (421.42 KiB) 8687 keer bekeken
Een minimum aan bedrijfszekerheid met één rail kan, dan moet je genoeg scheiders voorzien die de rail kunnen onderbreken in geval van werken of een defect. Ideaal is het zeker niet, daarom bouwt Elia deze architectuur tegenwoordig niet meer.
- IMG_5578.jpg (443.78 KiB) 8687 keer bekeken
Rechts zien we de lijn richting Coo/Bévercé. Dit zal in de toekomst dus 2x110kV worden.
- IMG_5577.jpg (446.7 KiB) 8687 keer bekeken
Vervolgens dalen we af richting het dal van de Amblève. De 70kV-lijn tussen Trois-ponts en Coo is hier uitgevoerd met dubbelvlagmasten. Dezen zouden eventueel 2x110kV kunnen dragen. Gezien de leeftijd van de masten denk ik dat ze gewoon vervangen zullen worden door nieuwe exemplaren.
- IMG_5590.jpg (561.44 KiB) 8687 keer bekeken
- IMG_5591.jpg (484.47 KiB) 8687 keer bekeken
De staat van de mastjes is ook niet meer al te best, enkele staven zijn al vervangen moeten worden.
- IMG_5592.jpg (765.68 KiB) 8687 keer bekeken
Vervolgens komen we in Coo, de grootste pompcentrale van de Benelux. Hoewel de centrale aangesloten is op 380kV is er een hulp-aansluiting voor de hulp-elementen op 70kV. Deze wordt enkel in noodgevallen gebruikt, gezien er ook voeding is voor de hulpelementen via 380kV èn via dieselaggregaten. Coo is immers de primaire blackstartcentrale van België en kan dus werken zonder enige verbinding met het net.
De hulpvoeding die nu op 70kV zit zal eveneens op 110kV voozien worden.
- IMG_5594.jpg (664.89 KiB) 8687 keer bekeken
Hier zien we ook nog een in onbruik geraakt 15kV-lijntje.
- IMG_5595.jpg (488.11 KiB) 8687 keer bekeken
Nee ik laat me niet om de tuin leiden, het is 15kV.
- IMG_5596.jpg (603.05 KiB) 8687 keer bekeken
De 70kV tranfso verraadt dat de hulpelementen in de centrale op 6kV werken.
- IMG_5597.jpg (541.95 KiB) 8687 keer bekeken
Dan komen we bij het echte werk: elke turbine-eenheid heeft zijn eigen 380kV-transfo, 6 exemplaren in totaal dus. Er zijn plannen om Coo in de toekomst nog uit te breiden, maar dat zou via een nieuwe 380kV-post wat verderop gebeuren.
- IMG_5602.jpg (630.3 KiB) 8687 keer bekeken
De overgangsmast tussen 6 en 2 draadstellen.
- IMG_5603.jpg (428.36 KiB) 8687 keer bekeken
Nog een zicht op de 380kV-transfos.
- IMG_5604.jpg (528.19 KiB) 8687 keer bekeken
En tot slot een driehoeksmastje op de lijn richting Bévercé. Deze zal dus ook ooit vervangen worden door een betonmast 110kV.
- IMG_5605.jpg (386.94 KiB) 8687 keer bekeken