Lijnen rondom Zwolle

Discussieer mee over de wereld van het grootschalig elektriciteitsnet en alles wat daarmee te maken heeft
Gebruikersavatar
Tom
380 kV
Berichten: 2673
Lid geworden op: 24 dec 2012 16:46
Dichtstbijzijnde trafo: Lochem

Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Tom » 25 dec 2012 13:52

Zwolle heeft een aardig interessante historie in de hoogspanningslijnen. Voor de oorlog werd er bij de Weteringkade een centrale gebouwd, die tot 1981 heeft bestaan. Vanaf daar begon de eerste 100 kV lijn naar Deventer. Na de oorlog werden nog twee nieuwe lijnen aangelegd. De eerste ging naar Vollenhove en had al in de oorlog gebouwd moeten zijn. De tweede was Zwolle - Gasselte, via Hoogeveen. Door de aanleg van Station Hessenweg veranderde de loop van de lijnen en later vereiste de 380 kV ring ook de nodige aanpassingen. Hierbij een aantal foto's te beginnen in Weteringkade.
mast 1 Zl-Hgv bew.jpg
mast 1 Zl-Hgv bew.jpg (97.81 KiB) 10827 keer bekeken
De situatie tot 2009 met links de lijn naar Vollenhove en rechts Hoogeveen. De lijn naar Hoogeveen heeft slechts kort tot 1954 aansluiting gehad op de Weteringkade, daarna boog de lijn met een zeer scherpe bocht af naar de polder Sekdoorn bij de Jukkenlijn naar Harculo. Wellicht om aan te sluiten bij de oudere hamerkopmasten, beginnen beide lijnen met hetzelfde masttype. Hoewel er kleine verschillen zijn. In de traverse is dat het best te zien.
mast 2 kl bew.jpg
mast 2 kl bew.jpg (60.26 KiB) 10827 keer bekeken
De overspanning van het kanaal met de hoge kruisingsmasten (1998). Vanwege de nabijheid tot het station hebben de masten de breedst mogelijke traverses. De onderkant loopt vrij breed uit door de grote helling van het mastlichaam.
mast 6 Zl - Hgv.jpg
mast 6 Zl - Hgv.jpg (67.08 KiB) 10827 keer bekeken
Langs de spoorlijn gingen de lijnen dan verder. Dit is nog steeds het geval. Rechts op de foto is te zien dat de lijn naar Vollenhove afbuigt. Dit was echter tot de jaren zeventig, tegenwoordig is de lijn omgelegd naar Hessenweg. Van het oorspronkelijke tracé met ook de Vechtkruising, zijn geen foto's te vinden.
mast 7 Zl - Vh.jpg
mast 7 Zl - Vh.jpg (74.24 KiB) 10827 keer bekeken
Hier is de nieuwere aansluitende hoekmast van het bekende type te zien. Op de achtergrond komen de lijnen dan bij elkaar, om dicht langs de spoorlijn naar Hessenweg te gaan.
Mast 10 Zl - Hgv bew.jpg
Mast 10 Zl - Hgv bew.jpg (88.08 KiB) 10827 keer bekeken
Na een tijdje (tien masten) gaat het masttype in de lijn naar Hoogeveen over in de Donaumast. De laatste hoekmast is van het hamerkoptype. Met de typische hoge traverse en het relatief smalle mastlichaam bovenin. Op de achtergrond de Vechtkruising.

Gebruikersavatar
Ruben
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1554
Lid geworden op: 07 dec 2011 15:20
Dichtstbijzijnde trafo: Zevenaar

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Ruben » 25 dec 2012 13:55

Wat een mooie foto's zijn dat Tom.

Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.

Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.

Gebruikersavatar
bas380
380 kV + bouwde ZL-MEE in 3D
Berichten: 834
Lid geworden op: 06 apr 2012 19:01

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door bas380 » 25 dec 2012 14:45

prachtige fotos weer.

de masten hebben een beetje weg van de masten in Groningen.
Thuis in zijn EGD gebied

Gebruikersavatar
Peter
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 3404
Lid geworden op: 07 dec 2011 20:02
Dichtstbijzijnde trafo: Almelo Tusveld

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Peter » 25 dec 2012 15:20

Mooie fotoserie! Ik heb deze masten vaak genoeg gezien vanuit de trein. Ook hier zit weer een mooi stukje nethistorie aan.

Gebruikersavatar
Hans
Site Admin + actief in het mainsite team
Berichten: 3824
Lid geworden op: 03 dec 2011 20:49
Dichtstbijzijnde trafo: Veenoord 110/10 kV

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Hans » 25 dec 2012 21:28

TomBorger schreef:Na de oorlog werden nog twee nieuwe lijnen aangelegd. De eerste ging naar Vollenhove en had al in de oorlog gebouwd moeten zijn. De tweede was Zwolle - Gasselte, via Hoogeveen. Door de aanleg van Station Hessenweg veranderde de loop van de lijnen en later vereiste de 380 kV ring ook de nodige aanpassingen. Hierbij een aantal foto's te beginnen in Weteringkade.
Die is nog enigszins te zien op de oude netkaarten op de main site. Pas toen de combiverbinding naar Ens werd opgeleverd zijn de huidige meeliftende 110 kV-circuits verhuisd. Het toeval wil dat ik nog geen twee weken terug die specifieke situatie heb geprobeerd uit te pluizen. Dat lukte aardig, maar de vraag die nog openstond m.b.t. deze 110 kV-verbinding had te maken met deze mast rechts in beeld.

Afbeelding

De mast rechts lijkt op het eerste gezicht te zijn ontworpen als een dubbele drie-evenmast, met per traverse twee fasedraden. Maar dan draagt hij slechts de helft van zijn ontwerp. De gedachte achter deze mast was ons in het geheel niet bekend totdat je in het andere topic dit vraagstuk opeens oploste. Dank!
TomBorger schreef:In de traverse is dat het best te zien.
Datzelfde verschil heeft ondergetekende ook opgemerkt bij de aftakking naar Olst. Zie de beschrijving bij de Mast van de Maand van juli dit jaar.
TomBorger schreef: Na een tijdje (tien masten) gaat het masttype in de lijn naar Hoogeveen over in de Donaumast. De laatste hoekmast is van het hamerkoptype. Met de typische hoge traverse en het relatief smalle mastlichaam bovenin. Op de achtergrond de Vechtkruising.
Ook bij Deventer zien we deze twee mastmodellen gebroederlijk naast elkaar staan. Daar heeft het te maken met een tracéreconstructie vanwege stadsuitbreiding, maar weet jij als Zwollenaar dan ook wat is er de reden van dat tussen Weteringkade en Hessenweg het mastontwerp van beide verbindingen overgaat op donau? Zo aan de verschillen tussen beide donaumodellen te zien is dat ook niet tegelijk gebeurd.

Eén van de medewerkers van de site (Ot) is ook een geboren Zwollenaar (Wipstrik), maar die heeft niet de leeftijd dat hij er iets van weet of weten kan. Kortom, er staan nog heel wat nethistorische vragen open daar in en rondom Zwolle.
Halfverankering is net als Volbeat: het kan altijd

Gebruikersavatar
Ruben
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 1554
Lid geworden op: 07 dec 2011 15:20
Dichtstbijzijnde trafo: Zevenaar

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Ruben » 25 dec 2012 21:50

Ook daar weer een mooie historie daar bij Zwolle.

Cheers Ruben
Het is grijs, groot & het transporteert is. Het is een hoogspanningsmast.

Hoogspanningsmasten fotograaf & modelbouwer.

Gebruikersavatar
bas380
380 kV + bouwde ZL-MEE in 3D
Berichten: 834
Lid geworden op: 06 apr 2012 19:01

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door bas380 » 26 dec 2012 18:29

zwolle heeft een geweldige variatie aan mastontwerpen.
Thuis in zijn EGD gebied

Gebruikersavatar
Tom
380 kV
Berichten: 2673
Lid geworden op: 24 dec 2012 16:46
Dichtstbijzijnde trafo: Lochem

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Tom » 26 dec 2012 21:25

Ook bij Deventer zien we deze twee mastmodellen gebroederlijk naast elkaar staan. Daar heeft het te maken met een tracéreconstructie vanwege stadsuitbreiding, maar weet jij als Zwollenaar dan ook wat is er de reden van dat tussen Weteringkade en Hessenweg het mastontwerp van beide verbindingen overgaat op donau? Zo aan de verschillen tussen beide donaumodellen te zien is dat ook niet tegelijk gebeurd.
Het 100 kV net van de NV IJsselcentrale begon met de drie lijnen Zwolle - Deventer (1940), Deventer - Hengelo (1944) en Zwolle - Vollenhove (1947). Deze lijnen waren hamerkopmasten. Iedere 10 masten een hoekmast. Tamelijk veel masttypes vanwege:
- de eerste 10 masten met extra bliksemgeleider, daardoor extra breed
- veel waterkruisingen
- veel scherpe bochten

Hierna kreeg je de eerste drie van de donaumasten generatie: Hengelo - Almelo (1948), Hengelo - Enschede (1950) en Zwolle - Hoogeveen (1949). Deze begonnen op plekken waar ook Hamerkoppen stonden. Mijn conclusie is dat puur vanwege esthetische redenen ook de nieuwe lijnen als hamerkop werden uitgevoerd, waar deze gelijk liep (gebundeld) met de al aanwezige lijn. Dit was het geval in Zwolle bij Zwolle - Hoogeveen en in Hengelo bij Hengelo - Enschede. De lijn naar Almelo had alleen de eindmast bij Weideweg als hamerkop. Daarna ging de lijn namelijk zelfstandig verder richting Almelo, waar de lijnen naar Esd en Dvt afbogen.

Dat de twee donaumasten niet gelijk zijn heeft ermee te maken dat de lijn naar Hessenweg is gebouwd in de jaren zeventig met het toen gebruikelijke masttype van de slanke dennenboommast. De donaumast van Zwolle - Hoogeveen is, hoewel misschien iets lichter, een veel ingewikkeldere en dus duurdere mast.

De hoekmasten in de aftaklijn naar Olst zijn net als alle andere hoekmasten in de lijn Zwolle - Deventer vanaf Harculo niet origineel! De oude zijn in de jaren tachtig bij het opwaarderen van de lijn naar tweebundel vervangen door zwaardere jongens. Je kan ze herkennen aan de "rechte"staven van de bovenrand van de traverse en ontbreken van enkele horizontale verbanden. Jammer, want de gekromde "paraplu"vorm van de originele masten maakte het aanzien juist mooi en "vriendelijk".

Volgens mij is de historie van het net in Overijssel op een paar punten na wel duidelijk, alleen wat oude foto's zouden het nog wat verbeteren!

Gebruikersavatar
Peter
380 kV + Netkaartcrew
Berichten: 3404
Lid geworden op: 07 dec 2011 20:02
Dichtstbijzijnde trafo: Almelo Tusveld

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Peter » 26 dec 2012 23:58

De eerste masten van de voormalige 110kV lijn Hengelo - Enschede waren inderdaad hamerkopmasten. Dit kan ik me nog herinneren. Ze stonden inderdaad naast de hamerkopmasten van de 110kV lijn Deventer Platvoet - Hengelo. Waarschijnlijk hadden ze allebei de brede traversen. De brede traversen zijn nog terug te vinden op het nog bestaande gedeelte tussen de combinatiemasten en de verkabeling bij Delden.

Gebruikersavatar
Tom
380 kV
Berichten: 2673
Lid geworden op: 24 dec 2012 16:46
Dichtstbijzijnde trafo: Lochem

Re: Lijnen rondom Zwolle

Bericht door Tom » 27 dec 2012 09:07

Kaart Zl- Vh deel 1.jpg
Kaart Zl- Vh deel 1.jpg (73.76 KiB) 10717 keer bekeken
Hier is een schematische kaart waarop de oude route van Zwolle - Vollenhove staat.
Kaart 1954 800.jpg
Kaart 1954 800.jpg (350.56 KiB) 10717 keer bekeken
En een oudere topokaart, waar het oorspronkelijke tracé op staat. Dat heeft er dus maar een 25 jaar gestaan. Vanaf mast zes splitsten de lijnen zich, waarbij de lijn naar Vollenhove met een boog naar het noordwesten afboog. Interessant is dat ondanks de nabijheid van Zwolle, het tracé nu ook nog door landelijk gebied zou lopen.
mast 6 1998 bew kl.jpg
mast 6 1998 bew kl.jpg (150.6 KiB) 10717 keer bekeken
De laatste oorspronkelijke mast zes staat "in de verkeerde richting".
PICT1002 bew 800.jpg
PICT1002 bew 800.jpg (111.23 KiB) 10717 keer bekeken
Zwolle - Hoogeveen, bij mast 10 gaat de lijn over in de karakteristieke donaumasten.
Mast 13 Vechtkruising.jpg
Mast 13 Vechtkruising.jpg (67.75 KiB) 10717 keer bekeken
En nog een foto van de vechtkruising van de twee lijnen, op een winderige dag in 1998, toen de isolatoren nog in de vreemde "wijde" A-vorm hingen. De oude lijn ging over de Vecht met de hoogste kruisingsmasten die in de reeks voorkwamen. Blijkbaar was de eis aan de doorvaarthoogte vervallen toen de tweede lijn werd aangelegd.

Plaats reactie