Masten bij Zwartsluis

[Erikvd16]

Ze zijn inmiddels ook bezig met de laatste twee masten en de houten balken zijn weggehaald.

[Hans]

Schwaiger again
De optimale positie van de aard- annex bliksemdraden heeft te maken met de aloude theorie van Schwaiger (Google met Blitzkugel). Er is dus een operationele noodzaak om op de een of andere manier twee ijzerwerkjes aan de boventraverse toe te voegen. Dat is Punt 1.

Aha. Grappig. Opeens vallen er stukjes op hun plaats.

De theorie van de bliksembol (let op, niet te verwarren met bolbliksem) was me bekend. Hij staat nota bene al enige tijd gewoon hier op de site beschreven: de denkbeeldige, massaloze en niet indeukbare bol van 40 meter doorsnede die men over het landschap kan rollen.

Wat ik echter niet wist is dat deze theorie, die we zelfs hier op de studie hebben gehad, eigenlijk precies gelijk is aan de theorie van Schwaiger. Sterker nog, dit ís zijn theorie, maar dan gekend onder een andere aanduiding. Over Schwaiger hebben we wel eerder discussies gevoerd, maar ik heb nooit eerder tot in detail de eigenschappen daarvan weten te vinden. Naar nu blijkt komt dat omdat ik domweg niet wist dat de theorie van de bliksembol dezelfde is als die van Schwaiger. Hier op pagina 22 staat het zwart op wit.

Zou het komen dat deze link niet wordt gelegd in met name oudere literatuur omdat Schwaiger een Duitser was?

Punt 2. De esthetische kant van de zaak is subjectief. Ik vind de draculaoortjes van diverse geüpgrade ET-lijnen nog best meevallen. Maar jullie MMV.

Misschien is het goed om te wachten totdat alle werkzaamheden in de regio Zwartsluis zijn voltooid, voordat conclusies over mogelijke mechanische tekortkomingen worden getrokken. Zelf heb ik het afgelopen zomer meegemaakt hoe een deltamast nog kort voor zijn sloop werd verstevigd door het wegvallen van een circuit plus bijbehorende traversehelft. En dat was ook nog eens gedaan door een organisatie die bij het echte werk (380 kV; Spie!) geen rol speelt.

Daar heb je gelijk in. Over smaak valt niet te twisten en in deze context is het mastenkijken zo subjectief als wat, maar over de technische aspecten zouden we inderdaad (als we het helemaal fair doen) niet eerder mogen oordelen dan op het moment waarop definitief duidelijk wordt hoe de zaken er letterlijk bij blijven hangen. Maargoed, als we lezen wat Erik net schrijft, dan komt het moment des oordeels snel dichterbij.

[Peter]

Vanmiddag moest ik wat ophalen in Steenwijkerwold. Zodoende heb ik even van de gelegenheid gebruik gemaakt om via Vollenhove en Zwartsluis te rijden om naar de vleermuismasten te kijken. Ik had alleen jammer genoeg mijn 1D niet bij me maar ik heb nog wel een paar foto's genomen met m'n telefoon. Excuus voor de mindere kwaliteit dan jullie doorgaans van mij gewend zijn

Het grootste gedeelte van de opgewaardeerde verbinding is inmiddels klaar. Alleen vanaf de hoekmast bij de N331 tot aan de eindmast bij Zwartsluis was men nog bezig met het noordelijke circuit en bij de eindmast was men druk bezig met de aansluiting op de grondkabels.

[Tom]

ok, die kattenoren op de eindmast zijn wel iets mooier zonder die "overbodige" buitenste staaf. heb je nog kunnen zien hoe de op twee na laatste gedraaide hoekmast is verbouwd?

[Peter]

De op twee na laatste gedraaide hoekmast heeft wel de overbodige buitenste staven. Ik kon er met de telefoon jammer genoeg niet goed bij komen. De hoekmasten van deze lijn zijn daarmee stuk voor stuk unieke exemplaren geworden...

[Tom]

Inderdaad, allemaal uniek. Wie had dat een jaar of tien kunnen voorspellen dat het vertrouwde beeld van de hoogspanningsleidingen op deze manier zou veranderen, in plaats van een vervangende nieuwbouw, hetgeen gezien de leeftijd van een kleine zeventig jaar niet zou verbazen.

[Peter]

Van de andere kant, men had ook kunnen kiezen voor verkabeling. Dan zie ik liever dit!

[Ruben]

Ik vind die katteoren bij de eindmast beter staan dan bij de gewone hoekmasten. Die buitenste staaf hadden ze beter kunnen weglaten ja.

Mooie foto's overigens Peter.

Cheers Ruben

[Hans]

Nu ik bij nader inzien eens goed kijk naar het kattenoortje op de eindmast begin ik me toch af te vragen of de door ons 'overbodig' genoemde staaf wel zo overbodig is, juist bij de eindmast.



Het kattenoor wordt eenzijdig belast en zal daardoor in de richting van de bliksemdraad scheefgetrokken worden. Nu is het kattenoor zodanig gebouwd dat het een stijf driehoekje is, maar de traverse eronder is dat niet. De massa van de bliksemdraad zal het hele kattenoor scheef willen trekken en willen doen 'kantelen' om een as die door de traversebovenrand aan de zijde van de fotograaf is gelegen. Het slingerverband in de traverse aan de kant van de fotograaf wordt daardoor met omhoog gerichte trekkracht belast die het eigen gewicht van het kattenoor plaatselijk opheft, maar aan de andere kant wordt het juist met drukkracht plus het eigen gewicht belast.
Binnenin de traverse hebben zowel de traversebodem alsook de bovenplaat een versterking met diagonalen, maar ten opzichte van elkaar kunnen ze een aantal centimeter meegeven omdat zich binnenin te traversen geen binnenportaaltjes of diagonaalkruisen bevinden. De traverse is vanbinnen niets anders dan een holle koker zonder enige versterking.

Betekent dit nu dat de plekken die met twee blauwe stippen zijn aangegeven een drukkracht op de (als trekschoren bedoelde) latten veroorzaakt, die bij gebrek aan een intern diagonaalkruis binnenin de traverse op geen enkele wijze kan worden weggeleid naar de bodemplaat - zodat de traverse relatief gemakkelijk kan 'inklappen' wanneer de bliksemdraad zwaar wordt belast en meer trekkracht gaat uitoefenen?

Tom zal dit als ingenieur vast wel weten (dan wel zinvoller kunnen inschatten dan ik).
Maar wanneer de lat op het uiteinde van het kattenoor naar de bodemplaat wel is toegevoegd wordt er in elk geval een extra lat toegevoegd die krachten op de top van het kattenoortje rechtstreeks naar de bodemplaat wegleidt. Wat men hier lijkt te doen (de steunmasten wel van dat staafje voorzien en juist de eenzijdig belaste eindmast niet) komt me onlogisch over.

[Tom]

Hele goede analyse Hans, daar heb ik eigenlijk niets aan toe te voegen. Het toont het gemis aan constructief gevoel waarmee de mast is aangepast. In de computerberekening klopt het misschien allemaal wel, maar met construeren heeft het weinig te maken.

Ik heb thuis zo'n model van de Overijsselse jaren veertig Donaumast, die qua constructie sterk lijkt op de hamerkopmast. Als je daaraan "voelt" zie je dat de rechthoekige doorsnede van de traverse makkelijk tot een wybertje vervormt. Dat laatste vakje op het einde zou eigenlijk een diagonaal moeten hebben om de koker vormvast te krijgen. Eigenlijk op dezelfde manier als in het mastlichaam horizontale verbanden aanwezig zijn. Op die manier wordt het koppel opgenomen door vier vlakken van de traverse. Nu wordt het door twee vlakken opgenomen, de voor en achterzijde, beduidend minder efficiënt. Tja, of dat laatste vakje nou zo nodig open moet vanwege de toegankelijkheid voor de monteur vraag ik me af, maar in het kader van de verbouwing was de buitenste staander met kruisverband hier bij de eindmast zeker op zijn plaats geweest.